අපි මුලින් ම මයික්‍රෝ මීටර් ඉස්කුරුප්පු ආමානයේ කොටස් හඳුනා ගනිමු.
01.(A) -කලම්ප
02.(B) -ඉද්ද
03.(C)- කිණිහිරිය
04.(D) - වට පරිමාණය
05.(E) - රේඛීය පරිමාණය
06.(F) - දිදාලය
07.(G) - දිදාල හිස
මයික්‍රෝ මීටර් ඉස්කුරුප්පු ආමානය භාවිතයෙන් ලබාගත හැකි මිනුම් වන්නේ,සිහින් කම්බියක විෂ්කම්භය,අන්වීක්ෂ කදාවක ඝනකම,කඩදාසියක ඝනකම,ලෝහ තහඩුවක ඝනකම, ආදිය වේ.
උපකරණයේ කුඩාම මිනුම........
මයික්‍රෝ මීටර් ඉස්කුරුප්පු ආමානයේ කුඩාම මිනුම ගැන කතාබහ කරන විව වැදගත් වන වචනයක් වන්නේ අන්තරාලය යන්නයි.
මෙහි අන්තරාලය ලෙස හඳුන්වනුයේ දිදාලය එක් වටයක් කරකැවීමේ දී ඉද්ද චලිත වන රේඛීය දුර වේ.
එය භාවිතයෙන් මයික්‍රෝ මීටර් ඉස්කුරුප්පු ආමානයේ කුඩාම මිනුම පහත පරිදි ගණනය කළ හැකිය.
කුඩාම මිනුම = අන්තරාලය / වට පරිමාණ කොටස් ගණන
උදාහරණ......
පහත ඒක් ඒක් අවස්ථාවන් සඳහා මයිෙක්‍රා් මීටර ඉස්කුරුප්පු අාමානෙය් කුඩාම මිනුම ගණනය කරන්න.
01.ඉස්කුරුප්පු ආමානය දිදාලයෙන් අල්ලා එක් වටයක් කරකවන විට ඉද්ද මිලි මීටර් 0.5 ක ප්‍රමාණයකින් ඉදිරියට ගමන් කරයි.තවද වට පරිමාණය කොටස් 50 කට බෙදා ඇත.උපකරණයේ කුඩාම මිනුම සොයන්න.
කුඩාම මිනුම = අන්තරාලය / වට පරිමාණ කොටස් ගණන
= 0.5 mm / 50
= 0.01 mm
02.ඉස්කුරුප්පු ආමානයක අන්තරාලය 1 mm වන අතර දිදාලයට සම්බන්ධ වට පරිමාණයේ කොටස් 100 කි. උපකරණයේ කුඩාම මිනුම සොයන්න.
කුඩාම මිනුම = අන්තරාලය / වට පරිමාණ කොටස් ගණන
= 1 mm / 100
= 0.01 mm
03.ඉස්කුරුප්පු ආමානයේ දිදාලයෙන් අල්ලා වට 10 ක් කරකවන විට ඉද්ද මිලි මීටර් 5 ක ප්‍රමාණයකින් ඉදිරියට ගමන් කරයි.තවද වට පරිමාණය කොටස් 50 කට බෙදා ඇත.උපකරණයේ කුඩාම මිනුම සොයන්න.
කුඩාම මිනුම = අන්තරාලය / වට පරිමාණ කොටස් ගණන
= 0.5 mm / 50
= 0.01 mm
පාඨාංක ගන්නා ආකාරය...........
මුල්න්ම ඉස්කුරුප්පු ආමානයේ ඉද්ද,කිණිහිරියෙන් ඉවතට ගමන් කරන ලෙස දිදාලය භ්‍රමණය කර ඉද්ද හා කිණිහිරිය අතර ට මිනුම් ලබා ගත යුතු වස්තුව ඇතුල් කර ඉද්ද එම කොටසෙහි ගැටෙන තුරු දිදාලය දිදාල හිසෙන් අල්ලා කරකැවීම සිදුකළ යුතුය.
ඉන් පසුව වෘත්ත පරිමාණය රේඛීය පරිමාණය මත කොපමණ දුරක් ගමන් කර ඇතිදැයි බලනු ලැබේ.එයට අදාල මිනුම කෙලින් ම කියවා ගනු
ලැබේ.දැන් වෘත්ත පරිමාණයේ කවර රේඛාවක් මධ්‍ය රේඛාව සමඟ ස්පර්ශ වන්නේ දැයි කියවා ගනු ලැබේ.එවිට මිනුමට අදාල පාඨාංකය පහත පරිදි ගණනය කළ හැකි වේ.
මූලාංක වරද...................
ඉස්කුරුප්පු ආමානයේ ඉද්ද හා කිණිහිරිය එකිනෙක සමපාත වන විට ප්‍රධාන පරිමාණයේ මධ්‍ය රේඛාව වට පරිමාණයේ ශූන්‍ය සදඟ සමපාත විය යුතුය.එසේ නොවේ නම් උපකරණයේ මූලාංක දෝෂයක් ඇතැයි කියනු ලැබේ.එවැනි උපකරණයකින් මිනුමක් ලබා ගන්නේ නම් එහි අවසන් පාඨාංකයෙන් එම දෝෂය ඉවත් කළ යුතුය.
මෙහි මූලාංක වරද කොටස් දෙකක් ඔසසේ සාකච්ඡා කෙරේ.
01.ධන මූලාංක වරද
ඉද්ද හා කිණිහිරිය එකිනෙක ස්පර්ශ වන විට ප්‍රධාන පරිමාණ ශූන්‍ය වෙත වෘත්ත පරිමාණ ශූන්‍ය ළඟා වී නොමැති නම් එයට ධන මූලාංක දෝෂයක් ඇතැයි කියනු ලැබේ.එවිට ලැබෙන පාඨාංකය නිවැරදි අගයට වඩා වැඩි වේ.එම නිසා එය නිවැරදි කිරීමට දෝෂය අවසාන පාඨාංකයෙන් අඩු කළ යුතුය.
02.සෘණ මූලාංක වරද
ඉද්ද හා කිණිහිරිය එකිනෙක ස්පර්ශ වන විට වෘත්ත පරිමාණයේ ශූන්‍ය මධ්‍ය රේඛාව අභිබවා ගමන් කරයි නම් සෘණ මූලාංක දෝෂයක් ඇතැයි කියනු ලැබේ.මෙවැනි උපකරණයකින් පාඨාංකයක් ලබා ගත් විට ලැබෙන අගය නිවැරදි අගයට වඩා අඩු අගයක් ගනී.එම නිසා මූලාංක දෝෂය අවසාන පාඨාංකයට එකතු කළ යුතුය.
වැදගත්................
- පාඨාංකයක් ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය වන වස්තුව ඉද්ද හා කිණිහිරිය මත සිර කරන විට අනවශ්‍ය ලෙස තෙරපීමට ළක් නොකළ යුතුය.ඒ සඳහා දිදාලය දිදාල හිසෙන් අල්ලා භ්‍රමණය කිරීම කළ යුතුය.එවිට දිදාල හිස අසලින් ශබ්ධයක් පැනනැගීම තුලින් වස්තුව අවශ්‍ය පරිදි සිර වී ඇතැයි අපට දැනගත හැකි වේ.
- එසේම පාඨාංකයක් ලබා ගැනීමේ දී අදාල වස්තුවෙහි පාඨාංක කීපයක් ගෙන ඒවායෙහි මධ්‍යන්‍ය අගය ලබා ගැනීම වඩාත් නිවැරදි පාඨාංකයක් ලබා ගැනීමට හේතු වේ. ෙමහිදී මිනුම් ලබා ගන්නා වස්තුව විවිධ අතට භ්‍රමණය කරමින් මිනුම් ලබා ගැනීම වැදගත් වේ.